Некалі, даўным-даўно, гэта былі дзіўныя і страшныя мясціны. Там, дзе цяпер вёска, на дзесяткі вёрст навокал распасціралася глухая непраходная багна.
На шашы Мінск- Лепель крыніца была. Вада яе дапамагала ад болю у суставах.
Непадалёку ад вескі Вілы ўзбоч дарогі ёсць два невялікія возеры – Вялікі і Малы Гогалі. Ад чужога вока іх захінае сасновы лес. Нетутэйшы чалавек нават і на здагадаецца, што дзесьці паблізу знаходзяцца вадаёмы.
Жыхары вескі Верабкі расказвалі, што ў іх у азерцах бык утапіўся, а ўсплыў на Бяседскім возеры.
Даўна калі люді перасялілісь с острова на сушу у вёсцы Стары Лепель, вакол вескі рос лес. Прыехала камісія, хадзіла, глядзела, што за лес. Старыкі доўга вадзілі кругамі па кустах і хмызняку, каб добры лес не паказаць.
Таксама істнее падобная паданне як і пра возера Суша, пра перашэяк паміж востравам і Лепельскім возерам каля вёскі Стары Лепель.
Калі ішлі тут у вайну 1812 года напалеонаўскія войскі, то кожны салдат, па загаду камандзіра, набіраў поўны бот пяску і высыпаў на месце пераходу, – так з’явіўся перашэяк, які звязвае востраў з берагам возера.
Самым распаўсюджаным сюжэтам паданняў пра культавыя азёры з’яўляюцца згадкі аб затанулай царкве. Асабліва шмат паданняў пра азёры з назвай Святое.
Апякункай дзяўчат, жанчын і шлюбу лічылася Параскева Пятніца. На землях усходніх славян у многіх мясцінах драуляныя скульптуркі Пятніцы або абразы Вялікамучаніцы ставілі ля калодзежауў. Ім прыносілі ахвяры – кідалі у ваду кавалачкі тканіны, ільняной кудзелі, авечай воўны і выпрадзеных нітак.
У весцы Забалацце Пышнянскага сельсавета ёсць крынічка, якая вядома з паловы 20 стагодзя.